16 november 2024

SCP pleit voor herwaardering van het vmbo-diploma

DEN HAAG | NIEUWS | Jongeren die alleen met een vmbo-diploma de arbeidsmarkt opstromen zouden niet langer als voortijdig schoolverlater aangemerkt moeten worden. Dat stelt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in het rapport ‘Minder werk voor opgeleiden?’ Volgens het SCP is de afgelopen decennia gebleken dat vmbo’ers wel degelijk een baan kunnen vinden.

De overheid heeft al in 1992 besloten dat een diploma op (toen) lbo-niveau niet voldoende was om een goed perspectief te hebben op de arbeidsmarkt. Voorbereidend beroepsonderwijs (vmbo) is geen eindonderwijs meer, een leerling is pas gekwalificeerd met een diploma op het niveau 2 van het mbo. Jongeren worden dus gestimuleerd om door te leren. Ook de leerplicht is op het behalen van een diploma op niveau 2 van het mbo afgestemd.

Het SCP steunt het beleid om jongeren zo hoog mogelijk op te leiden en (verborgen) talenten zo goed mogelijk tot ontwikkeling te laten komen, maar vraagt zich ook af of dit streven voor álle jongeren moet gelden. Er zijn immers groepen voor wie dit niveau te hooggegrepen is. Bovendien ontbreekt de noodzaak omdat er voor laagopgeleiden nog altijd voldoende werk is. In de jaren tachtig werd nog verondersteld dat het werk voor laagopgeleiden in ons land grotendeels zou verdwijnen door nieuwe technologie en door concurrentie van goedkope arbeidskrachten in het buitenland.

Laagopgeleid
Voor een deel heeft die ontwikkeling zich voorgedaan, maar daar staat tegenover dat er nieuwe banen voor laagopgeleiden ontstaan zijn, met name in de dienstverlenende sector. Per saldo is de hoeveelheid werk voor laagopgeleiden niet of nauwelijks afgenomen en zijn er geen signalen dat de komende jaren dat type werk alsnog verdwijnt. Het SCP wijst onder andere op de groeiende behoefte aan eenvoudige functies in de zorgsector door de vergrijzing en op werk in de horeca.

In het rapport pleit het SCP voor een andere visie. “Het gebruik van de term ‘voortijdig schoolverlater’ voor vmbo-gediplomeerden doet dan ook geen recht aan de waarde van dit diploma op de arbeidsmarkt. Het geeft bovendien de indruk dat een vmbo-diploma geen meerwaarde heeft ten opzicht van het niet-afmaken van een vmbo-opleiding. Die meerwaarde is er wel degelijk: de arbeidsmarktpositie van vmbo’ers is beduidend beter dan die van mensen met een opleiding op basisschoolniveau.”

Deel dit artikel