.JPG)
JURIDISCHE KWESTIE | Maatschappelijke ontwikkelingen in welke vorm dan ook hebben – het is een open deur – hun invloed op de rechtspraak. Scholen dienen zich daarvan bewust te zijn, willen ze in concrete situaties niet in een lastig juridisch parket terechtkomen. Waar vandaag niemand aanstoot aanneemt kan morgen bij wijze van spreken een affaire zijn, die de schoolleiding veel hoofdbrekens bezorgt.
Neem bijvoorbeeld de ontwikkelingen op het gebied van de bescherming van de privacy. Tien, twintig jaar geleden maakt er niemand er een probleem van als de school in een glossy wervingsfolder ongevraagd foto’s van de eigen leerlingen plaatste. Maar een school die anno 2009 zo te werk gaat, kan zich lelijk in de nesten werken. De bescherming van de persoonlijke levenssfeer wordt als een groot goed beschouwd, waar een ander niet lichtvaardig mee om mag gaan.
De toegenomen gevoeligheid voor een inbreuk op dit fundamentele recht heeft veel, zo niet alles, te maken met de opkomst van de computer en in het bijzonder van het internet. Berichten, foto’s of filmpjes kunnen op het internet razendsnel over de hele wereld hun weg vinden naar nieuwsgierige gebruikers. Vooral sociale netwerksites zoals Hyves, Facebook, Myspace en Twitter zijn populaire ontmoetingsplekken voor een digitale uitwisseling van persoonlijke informatie. Ook scholen hebben deze sites ontdekt als een ideaal middel om zich te profileren. Zij moeten er echter alert op zijn dat ze de grenzen van de privacy van hun personeel en/of leerlingen niet overschrijden.
Een recente uitspraak in een kort geding voor de rechtbank in Almelo maakt dat nog eens duidelijk. De kwestie was de volgende. Een vrouw had haar man, waarvan ze gescheiden was, voor de rechter gedaagd omdat hij onder meer foto’s en filmpjes van hun vijfjarig kind op een openbaar én besloten deel van Hyves had geplaatst. Ze had hem al meermalen gewaarschuwd dat niet te doen en aanvankelijk leek de man daaraan gehoor te geven. Maar toen puntje bij paaltje kwam weigerde hij de gegevens te verwijderen.
Voor de rechter betoogde de vrouw o.a. dat de man misbruik maakte van zijn ouderlijk gezag, omdat hij zonder ruggespraak met zijn ex te plegen de foto’s van hun kind gepubliceerd had. En verder voerde ze aan dat ook een minderjarig kind, op basis van het Verdrag voor de rechten van het kind, aanspraak kan maken op bescherming van de privacy.
Hyves
De voorzieningenrechter gaf de vrouw grotendeels gelijk. Hij was niet gevoelig voor het argument van de vader dat het om heel normale foto’s ging en betitelde de publicatie ervan als een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van het kind. Alle afbeeldingen en informatie moesten verwijderd worden. Anders lag de zaak wat betreft het afgeschermde deel van het Hyvesprofiel van de man, dat alleen toegankelijk is voor diens ‘vrienden’. Volgens de rechter levert dat geen inbreuk op de privacy op, noch enig ander nadeel of schade.
Het College Bescherming Persoonsgegevens heeft scholen in het verleden meermalen gewaarschuwd voorzichtig te zijn met het publiceren van gegevens en beeldmateriaal van leerlingen op de eigen websites of op externe (sociale) netwerksites. Er is bovendien onvoldoende besef dat eenmaal geplaatst materiaal op openbare sites ‘voor eeuwig’ over het wereldwijde net kan rondzwerven.
Ook de Juridische Afdeling van de Besturenraad krijgt met de regelmaat van de klok kwesties voorgelegd van scholen aangaande het gebruik van de eigen site. De medewerkers kunnen desgewenst goed advies geven over waar de school zich in juridische zin aan te houden heeft als het gaat om de persoonlijke levenssfeer. Leden kunnen bovendien een lijst met handreikingen downloaden van de website.
[Eerder gepubliceerd in SBM december 2009]