ACHTERGROND | Een kleurrijke Topschool heeft een aantrekkelijke huisvesting met een goed geoutilleerde bibliotheek en moderne computers. Het werkklimaat wordt gekenmerkt door rust, orde en regelmaat maar ook door een gezellige sfeer.
Directie, leerkrachten en leerlingen gaan op een aangename manier met elkaar om, maar leerkrachten zorgen wel voor structuur en discipline. Topscholen bieden kwaliteitsonderwijs met extra onderwijstijd voor taal en lezen. Ze erkennen dat leerlingen verschillen in de leertijd die ze nodig hebben om het beoogde niveau te bereiken. Wie thuis geen Nederlands spreekt (en dat is 38 % van de allochtone leerlingen) heeft meer tijd nodig.
Levendige taallessen
De taallessen zijn levendig. Niet een cursus schriftelijke taalvaardigheid: ‘neem pagina 3 voor je en maak de vragen af’, maar leerlingen praten met elkaar over actuele gebeurtenissen en over maatschappelijke vraagstukken. Door praten en vertellen worden de gebrekkige taalbeheersing en woordenschat tot leven gebracht.
De leerlingenzorg is geen apart fenomeen binnen de school met veel individuele handelingsplannen, maar maakt deel uit van het normale onderwijsproces (met groepsplannen en concrete leerdoelen), waarbij sommige leerlingen op onderdelen meer aandacht vergen dan andere leerlingen.
Niet vrijblijvend
Groepsleerkrachten zijn zelf verantwoordelijk voor het leerrendement van alle leerlingen in de groep. Vooraf worden hoge maar realistische leerdoelen (leerwinst) vastgelegd en leerkrachten worden aangesproken op het resultaat. Van vrijblijvendheid is geen sprake.
De school is geen gesloten bolwerk, maar is nadrukkelijk betrokken op de omgeving van de school en de maatschappelijke ontwikkelingen. Dus niet alleen de focus op taal en lezen.
Het optreden van de schoolleiding is niet rechtstreeks van invloed op de schoolprestaties van leerlingen, maar indirect via de leerkrachten in de klas. Het schoolbeleid bepaalt de kaders waarbinnen de leerkrachten functioneren en is daarmee een factor van betekenis.
[Uit: ‘Werkelijke excellentie is schaars’ (Berkel-Enschot, november 2010)]