SCHIJNDEL | NIEUWS | De gezamenlijke gemeenten in Nederland hebben 380 miljoen euro, bestemd voor onderwijshuisvesting, niet uitgegeven, zo bleek uit bijlagen bij de rijksbegroting die in september gepresenteerd is.
Een van die gemeenten die de hand op de knip houdt is Schijndel. Tot verbijstering van Alfred Kampe, college van bestuur van het Elde College, bleek onlangs uit de presentatie van de gemeentebegroting 2011 dat er geen budget was opgenomen voor uitbreiding van school. Ondanks dat eerder was toegezegd dat de gemeente zou meewerken.
Wethouder Peter Roozendaal (Onderwijs, PvdA) weerspreekt met klem dat de gemeente niet wil investeren in de huisvesting van het Eldecollege. Dat er geen bedrag op de begroting staat heeft er volgens hem mee te maken dat nog niet duidelijk is hoe de huisvestingsproblematiek kan worden opgelost.
“We hebben al eerder in nieuwbouw geinvesteerd, maar het Elde College is de afgelopen jaren opnieuw fors gegroeid. Volgens onze prognoses loopt het aantal leerlingen de komende tien jaar echter weer terug. Het heeft geen zin om nu een flinke uitbreiding te realiseren als er straks lokalen leeg komen te staan”, aldus de wethouder.
Groeistuipen
Het Elde College is een brede scholengemeenschap (van praktijkonderwijs tot en met vwo), gevestigd op twee locaties. In Sint-Michielsgestel staat een school voor vmbo en onderbouw havo, in Schijndel is er een aanbod van alle schooltypen. Op beide locaties is de school in vijf jaar tijd fors gegroeid. In Sint-Michielsgestel van 200 naar 400 leerlingen, in Schijndel van 1800 naar 2300 leerlingen.
Deze groeistuipen hebben ook een keerzijde, er is een nijpend tekort aan permanente huisvesting. In Gestel staan 10 noodlokalen, in Schijndel maar liefst 32. De huisvesting in de noodlokalen is niet alleen in praktisch opzicht onwenselijk, ook financieel is het een flinke kostenpost voor het Elde College.
“We hebben een extra aula moeten inrichten, meer toezicht moeten regelen en met de kou rijzen de stookkosten de pan uit. Per jaar kost ons dat een ton, dat gaat ten koste van het primaire proces”, aldus Kempe.
Scenario’s
Met de gemeente Sint-Michielsgestel heeft Kempe een akkoord kunnen sluiten over een investering in de huisvesting. Er komt een budget van 4 miljoen euro beschikbaar om het bestaande gebouw gronding te renoveren en uit te breiden.
Maar in Schijndel ligt de besluitvorming over het huisvestingsplan, waar volgens Kempe ongeveer 6 tot 7 miljoen euro mee is gemoeid, stil. “We hebben op onze kosten al een architect aan het werk gezet voor een oplossing binnen het bestemmingsplan zodat daar geen vertraging hoeft te ontstaan. Maar er gebeurt niets.”
Wethouder Roozendaal zegt dat naar verwachting eind januari de gemeenteraad een keuze zal maken uit enkele scenario’s. De essentie daarvan is dat rekening wordt gehouden met de fluctuatie in het aantal leerlingen door uit te gaan van een combinatie van nieuwbouw en een beperkt aantal noodlokalen.
Personeelsstop
Het zit er niet in dat de school de bouwplannen in Schijndel (deels) uit de eigen reserves financiert, zegt Kempe. “We zijn weliswaar een groeischool, maar de bekostiging loopt daar altijd bij achter. Daardoor is onze solvabiliteit gezakt tot onder de minimumnorm.”
Om de financien weer gezond te maken heeft het bestuur pijnlijke maatregelen moeten nemen zoals een personeelsstop en grotere klassen. “En dat is best moeilijk uit te leggen, want het gaat toch goed met onze school, zegt mijn personeel en dat is ook zo”, aldus Kempe.
Zijn school, een eenpitter, is in zijn ogen de dupe van een ernstige weeffout in de wijze waarop in 1997 de decentralisatie van de huisvesting wettelijk is geregeld. Niet langer is het rijk daar verantwoordelijk voor, maar de gemeenten.
“Ze hadden het budget dat naar de gemeenten gaat moeten oormerken. Dat is niet gebeurd, gemeenten mogen het geld dat bedoeld is voor onderwijshuisvesting ook besteden aan de spreekwoordelijke lantaarnpalen. Wij hebben wel eens voorgesteld om door te decentraliseren, zoals elders ook is gebeurd, maar Schijndel voelde daar niets voor.”
Gemeentefonds
Dat de wettelijke regeling tot vreemde uitwassen leidt is te zien in de naburige gemeente Sint Oederenrode, een plaats met zo’n 17.000 inwoners. Daar sluit in augustus 2011 de lokale vmbo-school bij gebrek aan voldoende leerlingen. Dan heeft Sint Oedenrode helemaal geen voorgezet onderwijs meer. “Maar de gemeente heeft uit het gemeentefonds inmiddels enkele miljoenen voor onderwijshuisvesting op de plank liggen die ze graag zouden willen besteden.”
Het college van deze gemeente heeft het bestuur van het Elde College benaderd met de vraag om er een nevenlocatie te vestigen. Kempe moet daar nog eens goed over nadenken vanwege de complexe situatie in de regio omtrent het voortgezet onderwijs.
Er loopt inmiddels, na vragen uit de Tweede Kamer, een onderzoek vanuit het rijk naar de wijze waarop gemeenten met de budgetten voor onderwijshuisvesting omgaan.