NIEUWS | Het is wel degelijk mogelijk om ook in groep 7 en 8 van de basisschool vooruitgang te boeken in leesvaardigheid. De terugval die op veel scholen in het laatste stuk van het basisonderwijs te zien is is onnodig.
Dat stelt dr. Kees Vernooy, lector aan de hogeschool Edith Stein, in reactie op het onderzoek van oud-onderwijsinspecteur Joop Smits naar de prestaties van kleurrijke scholen in Brabant. Dat onderzoek wees uit dat veel scholen de leesvaardigheid van hun merendeels allochtone leerlingen weten te verbeteren, maar dat ze vanaf groep 7 dramatisch de mist ingaan. Slechts een beperkt aantal scholen weet het succes tot aan het eind van de basisschool vol te houden. En dat zijn volgens Smits dan ook excellente scholen.
Autoriteit
Vernooy heeft zich ontwikkeld tot een autoriteit op het gebied van het leesonderwijs in Nederland. Op tal van scholen en lerarenopleidingen heeft hij inmiddels presentaties gegeven om directies en leerkrachten er te van overtuigen dat zij de sleutel in handen hebben als het gaat om het verbeteren van de leesvaardigheid. Vooral wat het betreft de risicokinderen.
In die presentatie onderstreept de lector de niet te overschatten betekenis van het goed kunnen lezen, het is de basis voor schoolsucces en dus voor maatschappelijk succes. Het opent de poort naar een volwaardige deelname aan de democratische samenleving. Maar het pijnlijke is dat de kwaliteit van het leesonderwijs terug loopt.
Een kwart van de leerlingen die de basisschool in groep 8 verlaat beheerst het technisch lezen op het niveau van groep 6, aldus Vernooy. Ook de recente cijfers van het PISA-onderzoek bevestigen een afname van de leesvaardigheid.
Goed nieuws
Dat er een omslag is te realiseren in de kwaliteit van het leesonderwijs tonen de resultaten van de aanpak in Enschede. Daar zijn 43 scholen (inclusief twee sbo-scholen) aan de slag gegaan op de basis van de principes van Effectief Leesonderwijs. De resultaten zijn spectaculair.
Niveau AVI-9
De toetsgegevens van juni 2010 laten zien dat 98 procent van de leerlingen op het einde van groep 8 minimaal op niveau AVI-9 zitten. Ook de resultaten voor begrijpend lezen zijn sterk verbeterd. Zelfs de leerlingen op de twee sbo-scholen scoren nu met technisch lezen beter dan op een gemiddelde Nederlandse basisschool.
Het succes is volgens Vernooy des te opmerkelijker omdat de scholen in Enschede ongeveer 21 procent aan gewichtleerlingen tellen, landelijk is dat 15,5 procent.
Opvallend is verder volgens Vernooy dat de aanpak in Enschede laat zien dat het wel degelijk mogelijk is de milieukloof (afkomst) te dichten.
Tot slot merkt Vernooy op: ‘Cruciaal voor de verbetering van de leesvaardigheid waren de goed nageschoolde en de ondersteunende leraren, maar ook het onderwijskundig leiderschap van de schoolleiding.’ En: ‘De meest belangrijke factor voor het leren van de leerlingen is wat hun leerkrachten weten’.
De doorslaggevende rol van de leerkracht was overigens ook al door Smits in zijn onderzoek naar de kleurrijke scholen vastgesteld.
? Lees hier de volledige tekst van Kees Vernooy
? Bekijk hier op YouTube de lectorale rede van Vernooy
? Lees hier het onderzoek naar de kleurrijke scholen
