ACHTERGROND | Gaan universiteiten en hogescholen binnenkort selecteren aan de poort? Die kans is niet uitgesloten nu staatssecretaris Zijlstra heeft aangekondigd de aanbevelingen van de commissie Veerman over de toekomst van het hoger onderwijs over te nemen.
Selecteren aan de poort wordt gezien als een middel om de juiste student op de juiste plek te krijgen. De uitval (met name in het eerste jaar) zou daardoor moeten afnemen en de prestaties van de toegelaten studenten zouden omhoog gaan. Dat zijn immers de studenten die bewezen hebben de capaciteiten te bezitten voor de betreffende studie en die hebben aangetoond gemotiveerd te zijn.
De veronderstelling dat selectie aan de poort de panacee is tegen uitval en lager studierendementen is omstreden. Een experiment als bij de rechtenopleiding van de universiteit Leiden heeft eerder uitgewezen dat selectie absoluut geen wondermiddel is. Gelukkig zijn er nog verstandige bestuurders als rector Eijlander (Universiteit van Tilburg) en collegevoorzitter Wintels (Fontys) die hebben laten weten genuanceerd om te willen gaan met het gebruik van de ‘ophaalbrug’.
Beter is het om (nog) meer te investeren in de begeleiding van de studiekeuze van scholieren. Want hoe dan ook moet de toekomstige student er rekening mee houden dat de speelruimte (lees studieduur) om een foute keuze te herstellen verder afneemt. Een goede voorbereiding is derhalve aan te raden.
Gelukkig krijgen leerlingen via hun school instrumenten aangereikt, maar ook ouders kunnen hun kind met raad en daad terzijde staan – als het daar tenminste van gediend is. Getuige de grote aantallen ouders die tegenwoordig met zoon of dochter naar open dagen in mbo, hbo of universiteit gaan zal dat in de meeste gezinnen wel geen probleem zijn.
Help, mijn kind moet kiezen
Om ouders wegwijs te maken in het proces van studiekeuze – want dat is het – heeft de ervaren Tilburgse beroepskeuzepsycholoog Hans Kock een handzaam boek geschreven. De titel is ‘Help, mijn kind moet kiezen’ en dat geeft goed weer hoe ouders zich voelen over zoon en dochter die door grote twijfel is bevangen of het schier eindeloze aantal mogelijkheden.
Het is misschien een schrale troost voor ouders dat ook de professional al lang geen volledig zicht meer op de markt van studies en opleidingen. Kock haalt de 45-jarige beroepskeuzeadviseur Marieke de Jong aan die vertelt dat zij tijdens haar opleiding, een kwart eeuw geleden, nog vrijwel het totale aanbod uit haar hoofd moest leren. Dat zou nu een onmogelijke opgave zijn. Bovendien onnodig, waar daar is internet nou heel handig voor.
Wensen
Stap voor stap geeft Kock aan hoe je als ouders samen met je kind uiteindelijk bij de studie of opleiding uitkomt die tegemoet komt aan de wensen en verlangens. Van het kind welteverstaan, want zoals Kock terecht opmerkt, ouders doen er geen goed aan om hun eigen dromen aan hun kroost op te dringen. Dan kan het vroeg of laat alsnog mislopen.
Kock hanteert in zijn boek de bekende vier fases die onderscheiden worden in het keuzesproces: Orienteren, verkennen, verdiepen en de knoop doorhakken. Ouders kunnen deze fasen aan de hand van reeks vragen en opdrachten in het boek doorlopen. Er is dus wel wat werk aan de winkel, maar ouders hebben dit graag voor hun kind over. Toch?
Titel: Help, mijn kind moet kiezen. Auteur: Hans Kock. Uitgever: Esstede BV. ISBN/EAN: 978-90-75142-87-7. Prijs: € 24,50