DEN HAAG | NIEUWS | Ouders en leerlingen krijgen via de medezeggenschapsraad (MR) een stevige vinger in de pap als het gaat om de invulling van de onderwijstijd in het voortgezet onderwijs. De voorstellen die de schoolleiding doet kunnen alleen met instemming van de ouder- en leerlinggeleding in de MR worden doorgevoerd.
Het vergroten van de invloed van ouders en leerlingen is een van de hoofdpunten in het wetsontwerp dat een nieuwe regeling voor de onderwijstijd omvat. Minister Van Bijsterveldt (Onderwijs) heeft het voorstel deze week naar de Tweede Kamer gestuurd. Dit wetsontwerp komt voort uit een advies dat de commissie Cornielje eerder heeft uitgebracht over de onderwijstijd in het voortgezet onderwijs. Deze commissie was ingesteld nadat er veel gedoe was ontstaan over het feit dat veel middelbare scholen minder uren onderwijs verzorgden dan ze wettelijk verplicht zijn.
Minister Van Bijsterveldt heeft de aanbevelingen van de commissie helemaal overgenomen. In haar wetsvoorstel draait het zowel om de kwantiteit (het aantal uren onderwijstijd) als om de kwaliteit (de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de onderwijstijd). Volgens het wetsvoorstel wordt de onderwijstijd voor het hele voortgezet onderwijs vastgesteld op 1000 klokuren per jaar. Daarvan mag overigens maximaal 40 uur gerekend worden voor trajecten op maat voor individuele leerlingen. In het examenjaar is de onderwijstijd vastgesteld op 700 uur.
Breed begrip
Aan het begrip onderwijstijd wordt een brede betekenis gegeven. Het gaat daarbij niet alleen om lessen in traditionele zin, maar om alle op leerlingen gerichte activiteiten zoals excursies, gastlessen, projectweken, maatschappelijke stages, enz. Voorwaarde is dat deze activiteiten plaatsvinden onder pedagogisch-didactische verantwoordelijkheid van daartoe bekwaam (onderwijs)personeel, die deel uitmaken van het door de school geplande en voor de leerlingen verplichte onderwijsprogramma. Het programma moet ‘inspirerend en uitdagend’ zijn.
Zoals gezegd, de ouder- en leerlinggeleding van de MR moet expliciet instemmen met een kwantitatieve en kwalitatieve invulling van de onderwijstijd. De positie van de leraren ten aanzien van het schoolbeleid wordt versterkt via een ander wetsvoorstel dat al bij de Kamer is ingediend.
Schoolvakanties
Het wetsvoorstel gaat ook in op het aantal beschikbare dagen voor onderwijstijd. Hier wil het kabinet een flinke verandering in de bestaande situatie. De zeven weken zomervakantie worden teruggebracht naar zes weken. Daarvoor in de plaats komen er vijf collectieve roostervrije dagen die door het jaar heen ingevuld kunnen worden. De leerlingen zijn dan vrij. De schoolleiding bepaalt met instemming van de leraren in de MR hoe die dagen worden ingevuld. Dat kan met vergaderingen of studiebijeenkomsten, maar leraren kunnen ook vrij krijgen.
Daarnaast gaat het kabinet meer vakantieperiodes centraal vaststellen: twee weken met kerstmis en een week meivakantie. Voor- en najaarsvakantie mogen scholen zelf vaststellen. De bedoeling is om deze regeling met ingang van het schooljaar 2012 – 2013 in te laten gaan. Voor de centraal vastgestelde zomervakanties geldt bovendien dat scholen maximaal vijf dagen mogen benutten voor opstart- en afrondingsactiviteiten.
Vakbonden zijn tegen
De vakbonden hebben al eerder laten weten zich fel te verzetten tegen de verkorting van de zomervakantie. Zij zien dit als een aantasting van de secundaire arbeidsvoorwaarden. De AOb heeft een alternatief plan gelanceerd waarbij het aantal beschikbare onderwijsweken van 36 nu naar 38 wordt uitgebreid. In dat plan blijft de zomervakantie 7 weken.
Over het belang van het scherp markeren van de onderwijstijd wordt verschillend gedacht. In het verleden liet bijvoorbeeld rector Gijsbert van der Beek van het Altenacollege in Sleeuwijk zich daar zeer kritisch over uit. Zijn school scoorde uitstekend in de inspectieoordelen, maar voldeed niet aan de toen geldende urennorm.
Ook Martin van den Berg, algemeen directeur van het Christiaan Huygenscollege in Eindhoven, plaatste recent in een interview met Onderwijs Brabant grote vraagtekens bij het beleid ten aanzien van de onderwijstijd. Het Christiaan Huygens staat al enkele jaren in de top van beste middelbare scholen in Nederland (volgens Trouw en Elsevier).
► Lees hier de Memorie van Toelichting
► Ga hier naar een aanvulling nav behandeling wet in Eerste Kamer; opgenomen in wetsvoorstel Variawet [31 juli 2012]
