DEN BOSCH | NIEUWS | Avans doet het erg goed als brede hogeschool en voert met een groot aantal opleidingen de landelijke rankings aan. Maar dat mag niet tot voldane zelfgenoegzaamheid leiden.
Dat was de strekking van de boodschap van dr. Karl Dittrich, voorzitter van de Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO), tijdens de jaarlijkse onderwijsdag van Avans op 15 april in Den Bosch. “De verschillen met andere instellingen zijn klein, het kan zijn dat je een jaar later weer lager staat”, hield Dittrich een gehoor van vele honderden medewerkers van Avans voor. De hogeschool mag trots zijn op haar resultaten, maar mag niet uit het oog verliezen dat zaken altijd beter kunnen.
En het moet ook beter, zeker voor de hbo-sector als geheel, benadrukte de NVAO-voorzitter. Want er wordt door de buitenwereld kritisch en soms met argwaan gekeken naar het hbo. En niet helemaal ten onrechte omdat er voor het hbo wel wat werk aan de winkel is. Zo ontberen opleidingen her en der diepgang en krijgen studenten te weinig contacturen.
Zesjescultuur
Een deel van de studenten is niet in staat zelfstandig te studeren, zij hebben een vaste structuur nodig. Studenten worden te weinig uitgedaagd en er heerst nog teveel een ‘zesjescultuur’. Meer in algemene zin, het niveau van de opleidingen moet omhoog, zei Dittrich.
De sector moet werken aan een herstel van het vertrouwen. Níet door torenhoge ambities te formuleren, maar juist door uit te gaan van realisme. Daarmee is een groot maatschappelijk belang gediend want ‘het hbo is de opleidingsmotor van Nederland en het heeft een belangrijke emanciperende rol’, aldus Dittrich.
Rol docent cruciaal
Hij presenteerde een zespuntenplan dat in zijn ogen een goede remedie is tegen de tekortkomingen in het hbo en leidt tot een verhoging van de kwaliteit. In zijn aanpak is een cruciale rol weggelegd voor de docent. Niet als eenling, want de tijd dat een docent autonoom zijn functie uitoefende is voorbij. “Geef de docent meer ruimte, maar wel in een team. Docenten zijn gezichtsbepalend voor een opleiding”, aldus Dittrich.
Een greep uit het receptenlijstje van de NVAO-voorzitter:
– Versterking van het professionalisme in de organisatie op alle niveaus
– Onderwijs verzorgen is een ambacht, docenten zouden daar trots op moeten (kunnen) zijn
– Voer als instelling een bekwaamheidsregister in; wacht niet tot er een landelijk register is, dat duurt al eindeloos lang
– Geef de student het gevoel dat hij/zij er toe doet
– Zorg er voor dat de kleine kwaliteit (zoals roosters, faciliteiten, service) op orde is, ‘voor de student is dat heel belangrijk’.
– Zorg voor kritische zelfreflectie in de teams
– Leg de lat hoog genoeg als het om te bereiken resultaten gaat; zorg voor een heldere cesuur tussen voldoende en onvoldoende
– Geef eerlijke voorlichting over opleidingen, zodat de aanstaande student zich een goed beeld kan vormen van de inhoud van de studie én wat er verlangd wordt. Twintig procent van de studenten haakt af door een verkeerde studiekeuze
– Wees als instelling transparant
– Realiseer goede checks and balances in je organisatie; regel uitwisselingen met docenten van andere hogescholen om de kwaliteit van opleidingen te beoordelen
– Ga voor een mix van docenten met een hbo- en academische opleiding. Het is onzin dat een hogeschool alleen maar academische opgeleide docenten heeft, dat past niet bij de aard van het praktijkgericht onderwijs en onderzoek
– Werk evidence based, dus met een aanpak waarvan bewezen is dat die werkt
Koffiejuffrouw
Paul Rüpp, voorzitter van het college van bestuur van Avans, brak in zijn openingstoespraak ook een balans voor het verbeteren van de kwaliteit. Dat is niet alleen een zaak van de docenten, maar voor iedereen in de organisatie, ‘van koffiejuffrouw tot en met college van bestuur’.
Een andere gastspreker was Albert Verlinde, onder meer bekend als tv-presentator en theaterproducent. Hij hield een warm pleidooi voor passie, voor het prikkelen van nieuwsgierigheid, voor een open blik naar nieuwe impulsen, voor bevlogenheid. “Kwaliteit is niet iets wat dertig, veertig jaar geleden is vastgesteld, kwaliteit vormt zich elke dag weer”.
Verlinde uitte ook kritiek op het hbo omdat het nog steeds gebeurt dat studenten geen toestemming krijgen om stage te lopen bij een programma als RTL Boulevard. Volgens Verlinde miskennen opleiders daarmee dat het een serieus gemaakt programma is dat een grote impact heeft op de samenleving.