WOERDEN | NIEUWS | Als het aan een adviescommissie van de katholieke besturenbonden KBO en KBVO ligt wordt het begrip ‘richting’ in artikel 23 van de Grondwet opgerekt. Dit begrip is de juridische grondslag voor het stichten van een nieuwe niet-openbare school. Er wordt nu te krampachtig gedebatteerd over de onderwijsvrijheid.
Als resultaat van de geschiedenis van het onderwijs wordt aan het begrip een beperkte invulling gegeven, concludeert een tijdelijke Commissie Onderwijsstelsel, die door de twee katholieke bonden is ingesteld om een advies te formuleren. De ‘smaken’ van de gewenste richting zijn echter beperkt: katholiek, protestants-christelijk, algemeen-bijzonder en islamitisch. Als bijvoorbeeld een groep ouders louter op grond van een pedagogisch-didactisch concept een school zou willen stichten dan is die poging tot mislukken is gedoemd.
Volgens de commissie is het tijd om tot een herinterpretatie te komen van het begrip richting in de zin van ‘onderscheidend en samenhangend pedagogisch concept, gebaseerd op een mensbeeld en voorgestaan door een groep ouders (en anderen)’. ‘Het betreft hier dus een ‘koersbepaling’ op basis van het mensbeeld van gelijkgestemden van het bijzonder onderwijs dat direct zijn weerslag heeft op de inrichting van de school. Waarmee de commissie tevens aangeeft dat de inrichting van het onderwijs primair een zaak is van de betrokkenen bij de school”, adus een persverklaring.
Status quo
De commissie hecht aan het bestaande onderwijsbestel, dat niet alleen openbaar onderwijs biedt maar ook ruimte voor particulier initiatief. Ouders hebben daardoor iets te kiezen. Maar toch ligt het stelsel zo nu en dan onder vuur en wordt er voor gepleit om artikel 23 Grondwet op de helling te zetten en een einde te maken aan de positie van het bijzonder onderwijs.
De commissie vindt dat het debat daarover niet uit de weg moet worden gegaan. Het onderwijs zou er goed aan doen ‘niet krampachtig te kiezen voor de huidige status quo van het richtingbegrip, maar het zou zelf het politieke debat moeten zoeken over nieuwe schoolconcepten’. De commissie heeft haar advies daarom de titel ‘Bevrijd de onderwijsdieren!’gegeven.
Meer toezicht
Het standpunt van de commissie is mede ingegeven, zo blijkt uit haar rapport, door het feit dat nu al links en rechts gemorreld wordt aan het bestaande stelsel en dat het overheidstoezicht zowel landelijk als lokaal via achterdeurtjes binnenkomt. Door de het richtingenbegrip ruimer in te vullen kan die trend gekeerd worden. “Daarmee wordt, zo hoopt de Commissie, aan schoolgemeenschappen meer vrijheid gegeven om het onderwijs in te richten conform de door ouders, leraren en schoolbestuur gedeelde pedagogische opvattingen. Het zal betekenen dat de overheid (de centrale dan wel de lokale) meer op afstand van het onderwijs zal staan. Verantwoordelijkheden voor de vorm en de inhoud van het onderwijs liggen bij de school.”
► Lees meer op de site van de katholieke bonden