OSS | NIEUWS | Dertien schoolbesturen*, samen goed voor 153 basisscholen, in Noordoost-Brabant, hebben een academie opgericht voor de opleiding van schoolleiders. Ze hebben daartoe besloten omdat ze een groot tekort voorzien aan gekwalificeerde directeuren.
Daarnaast gaan de besturen gezamenlijk de opleiding van andere sleutelfiguren binnen scholen ter hand nemen, zoals bouwcoördinatoren en inhoudelijke kartrekkers zoals reken- en taalexperts. De academie moet een ‘rijke menukaart’ aan opleidingsmogelijkheden bieden: losse cursussen, vaardigheidstrainingen, workshops, kenniskringen en intervisie. Het idee is ook dat deelnemers de kans krijgen bij elkaar in de keuken kijken.
Bovendien wil men de expertise die aanwezig is bij afzonderlijke besturen toegankelijk en beschikbaar maken voor alle deelnemers, zoals op het gebied van onderwijs, personeel, financiën en kwaliteitszorg. Om de mobiliteit van schoolleiders te bevorderen (zowel ervaren directeuren als degenen die een traject bij de academie hebben gevolgd) is er een Mobiliteitscentrum ingericht.
REP-Academie
De nieuwe constructie, die in een convenant is vastgelegd, heeft de naam REP-Academie, afgeleid van het al langer bestaande Regionaal Educatief Platform. Enkele jaren geleden bestond dit platform uit een achttal besturen in Noordoost-Brabant, maar toen de plannen voor het opzetten van een eigen opleiding bekend werden, kwamen er verzoeken van besturen uit aanpalende regio’s om mee te mogen doen.
Hans Meijer, oud-locatiedirecteur van de Fontys Pabo in Veghel, is een van de initiatiefnemers. Ivonne de Vrind is een dag in de week projectleider, op andere dagen is zij directeur van een basisschool Het Mozaïek in Heeswijk. “Ik sta dus ook met mijn poten in de klei”, zegt De Vrind over deze combinatie.
Geen concurrentie
Meijer: “De REP’S zijn landelijk vanuit het SBO opgezet, aanvankelijk om de samenwerking tussen opleidingen en onderwijsveld te bevorderen. In de loop der jaren is zich dat gaan toespitsen op de opleiding van schoolleiders. We voorzagen in 2007 dat er een groot probleem op ons af kwam: Zijn er in de toekomst voldoende gekwalificeerde schoolleiders beschikbaar? Wat je zag gebeuren is dat besturen constant bij elkaar in de vijver vissen naar goede schoolleiders. Toen vroegen we ons af of het niet beter zou zijn om de handen ineen te slaan, in plaats van elkaar te beconcurreren.”
Wat is het verschil met de schoolleider van vroeger en die van nu?
De Vrind: “Globaal gezegd, vroeger paste een directeur op de winkel. Maar een schoolleider van nu is een onderwijskundig ondernemer. Iemand die lef toont, initiatieven neemt, kansen ziet én benut. In de opleiding staan daarom drie specifieke REP-compententies centraal. [zie kader]. We hebben besloten om met Magistrum, een gecertificeerd instituut, in zee te gaan. We hebben eigen veldcoaches en veldassessoren, die onze deelnemers begeleiden en tevens de kwaliteit bewaken.
Kan een bestuur dat niet in zijn eentje opzetten?
Meijer: “Je hebt een zekere schaalgrootte nodig, zowel financieel als organisatorisch. Bijvoorbeeld, omdat we nu met 13 besturen zijn heb je een eerder voldoende deelnemers om te kunnen starten. En door samen te werken kunnen de kosten flink verlagen. In een tijd dat veel besturen financieel met de rug tegen de muur staan is dat niet onbelangrijk.”
De Vrind: “Het mooie is ook dat iedereen zijn knowhow meebrengt, je krijgt vanzelf een goed netwerk waarin mensen ervaring en kennis delen. De betrokkenheid is groot, we voelen ons allemaal verantwoordelijk voor het opleiden van deze mensen. En mensen vinden het fijn dat ze hun expertise die ze op hun eigen school ontwikkeld hebben, ook op een andere school kunnen inzetten. Ze krijgen zo ook kans om hun horizon te verbreden. Dat wordt erg gewaardeerd, en iedereen heeft er voordeel bij”
Worden er aan de tegenwoordige schoolleider andere eisen gesteld?
De Vrind: “Het is niet meer mogelijk om als schoolleider alleen met je school bezig te zijn, je moet extern gericht zijn, betrokken zijn bij de maatschappelijke omgeving. Een school is onderdeel van een keten, je hebt met andere partners te maken. Daar waar sprake is van krimp kan dat zelfs noodzakelijk zijn om te kunnen overleven. Je moet kunnen laten zien waar je school goed in is. Een schoolleider is integraal bezig, die kan zich niet beperken tot het focussen op één ding. ”
Meijer: “Een schoolleider is een teamspeler, anders kan hij of zij niet functioneren. Dat geldt net zo goed voor de leerkracht. Vroeger was de leerkracht koning in eigen klas, dat is niet meer. De deuren zijn open, je kijkt als collega’s bij elkaar in de klas.”
♦ De deelnemende besturen zijn: SKOGU (Uden), SKOPOS (Schijndel), SKBO (Oss), OOG, SKOSO (Sint Oedenrode), SKIPOS, SKPO Novum, KPC Basisonderwijs Vught e.o. Leijestroom, St. Christoffel, ZPO (Gemert-Bakel-Boekel), ATO Scholenkring (Den Bosch), Signum Onderwijs (Den Bosch), SKOH (Biezenmortel, Esch, Haaren, Helvoirt). Aanvankelijk deden ook SKIPOV (Veghel) en Primair (Oss) mee, maar zij hebben besloten hun eigen pad te volgen.
REP-competenties
De
drie REP-competenties zijn: Persoonlijk & verbindend leiderschap;
Leiderschap met lef; Onderwijskundig ondernemerschap. Uit het convenant:
“De leidinggevende van de toekomst is gericht op mensen om resultaat te
behalen, hij heeft een sterke gerichtheid op nieuwe perspectieven, hij
heeft een coachende stijl van leidinggeven en is een integere partner,
ook voor andere partijen. Hij is een procescoördinator in de
samenwerking met ketenpartners (kindcentra, brede school,
samenwoonscholen, voortgezet onderwijs) en heeft integrale
verantwoordelijkheid”.
► Meer informatie op de site van de REP-Academie
