DEN BOSCH | NIEUWS | Acht jaar geleden kreeg de gemeente ’s-Hertogenbosch zijn leerbanenproject. Jongeren zonder startkwalificatie konden in een traject van leren en werken alsnog aan een mbo-diploma op niveau 1 of 2 worden geholpen.
Een initiatief dat voortkwam uit de Taskforce Jeugdwerkloosheid onder leiding van oud-MKB-voorzitter Hans de Boer. Die taskforce is er niet meer, maar Den Bosch heeft nog steeds zijn leerbanen, en inmiddels doen ook Haaren, Vught en Boxtel mee. “Het is uniek dat we nog bestaan, want dit soort projecten vanuit de overheid houden meestal na een jaar of vier op. Wij zijn ermee doorgegaan omdat het een effectief middel is om deze groep jongeren te helpen een plek te vinden op de arbeidsmarkt”, zegt Ton van den Bersselaar, Actieleider Leerbanen regio ‘‘‘s-Hertogenbosch.
Eigen verhaal
Alleen al in Den Bosch zijn er 750 jongeren die de afgelopen jaren hebben meegedaan in het leerbanentraject. In Boxtel, Haaren en Vught zijn er in anderhalf jaar 110 geplaatst. Het gaat om jongeren die allemaal hun eigen verhaal hebben over waarom ze de schoolbanken de rug hebben toegekeerd. Meestal zonder diploma, of hooguit een vmbo-diploma, dat echter niet genoeg is als startkwalificatie. Dan gaat het namelijk om mbo niveau 2 of havo. Een deel van die jongeren heeft een uitkering, maar ze komen, omdat ze min of meer ongeschoold zijn, niet aan de bak.
Door ze een leerbaan aan te bieden zouden ze weer aansluiting kunnen vinden op de arbeidsmarkt. Hoe gaat dat in zijn werk? Een jongere (in tweederde van de gevallen jongens) meldt zich bij Van den Bersselaar, of bij een van zijn collega’s , en die probeert na te gaan wat de wensen en mogelijkheden zijn en of er een match is te maken met een bedrijf dat een leerbaan in de aanbieding heeft. “Belangrijke voorwaarde is dat een jongere gemotiveerd is, hij of zij zal zelf het initiatief tot een gesprek moeten nemen. Als iemand het absoluut niet zitten en onderuitgezakt in een stoel hangt, dan heeft het geen zin. We zoeken dan naar een ander traject, bijvoorbeeld in de jeugdhulpverlening, want er is meestal wat aan de hand.”
Eisen omhoog
De jongeren volgen onderwijs op het Koning Willem I College, of een ander ROC, en doen daarnaast ervaring op de werkplek op. Van den Bersselaar heeft een uitgebreid netwerk van bedrijven en instellingen waar hij een beroep op kan doen voor arbeidsplaatsen. Maar hij merkt dat in sommige sectoren de economische tegenwind het wat moeilijker maakt om een jongeren een baan aan te kunnen bieden. Een ander aspect dat het wat ingewikkelder maakt is dat de kwalificatie-eisen in de bedrijven stijgen. Waar vroeger mbo-2 voldoende was, vragen werkgevers nu vaker om mbo-3 of hoger. Dat doet zich bijvoorbeeld in de zorgsector voor.
Ook speelt in sommige sectoren een rol dat relatief eenvoudig werk verdwijnt. “Veel jongeren willen aan de slag in de administratieve sector, maar daar zijn juist veel banen verdwenen door de automatisering.” In de technische sector daarentegen staan de werkgevers met open armen om jonge mensen aan te nemen en op te leiden. “Op dit moment is dat wat minder in de bouw, maar wel bij elektrotechniek, installatietechniek en in de metaal. Het probleem is echter dat, al jaren, te weinig jongeren voor techniek kiezen.”
Vaklui
Van den Bersselaar benadrukt dat het weliswaar jongeren zijn die in hun (school)loopbaan een valse start hebben gemaakt, maar die dankzij deze aanpak hun leven weer op de rails krijgen. “Je ziet vaak dat ze zich ontwikkelen tot prima vaklui.”
In de jaren tachtig was jeugdwerkloosheid een groot maatschappelijk probleem, er werd toen gesproken van ‘de verloren generatie’. De situatie is nu heel anders, de jeugdwerkloosheid is relatief laag. Toch is er volgens Van den Bersselaar geen reden om achterover te leunen. “Met deze leerbanen geven we niet alleen jongeren kansen om zich te kwalificeren, het is ook in het belang van onze economie. Doordat de komende jaren veel werknemers met pensioen gaan komen er tienduizenden banen die opgevuld moeten worden. We hebben straks alle handen hard nodig.”
► Meer informatie op de website van Actieplan Leerbanen