TILBURG | ACHTERGROND | Marcel Wintels pakt als crisismanager bij zaken bij de in nood verkerende Amarantis Onderwijsgroep, zoals verwacht, voortvarend aan. De Fontysvoorzitter heeft aangekondigd het conglomoraat van mbo- en vo-scholen uit elkaar te gaan halen.
Het is voor zover bekend voor de tweede keer dat er in het mbo (bve-sector) sprake is van defuseren. De juridische mogelijkheid om een fusie terug te draaien bestaat nog niet zo lang. De aanpassing van de wet is er in 2005 gekomen dankzij de inzet van twee Brabantse roc’s, De Rooi Pannen in Tilburg en De Leijgraaf in Oss.
Wat was het geval. Het was minister Ritzen die in de jaren negentig van de vorige eeuw op de proppen kwam met het plan om de honderden mbo-scholen in het land te clusteren in regionale opleidingencentra (roc’s). De instellingen kregen geen keus: ze werden wettelijk verplicht om mee te doen.
Sommige besturen zagen dat absoluut niet zitten, zoals De Rooi Pannen in Tilburg en De Leijgraaf in Oss. Ze wilden hun eigenheid niet verliezen. Met name Gerard Selten, de kleurrijke algemeen directeur van De Rooi Pannen, was een fel tegenstander en hij haalde alles uit de kast om het ‘dictaat van Joke Ritzen’ te omzeilen.
Maas in de wet
Dat lukte uiteindelijk, hij vond een maas in de wet. Op papier fuseerde de Tilburgs mbo-school met de mbo-school in Oss onder de naam De Brabantgroep. Voor de buitenwereld bleven het echter twee aparte instellingen. Maar hoewel slechts een papieren fusie, bestuurlijk was het een monstrum met nadelen. De inspectie bijvoorbeeld beoordeelde de prestaties van de twee scholen alsof het één instelling was.
Toen de politieke wind draaide omdat VVD’er Hermans minister van Onderwiijs werd in Paars II, was Selten er als de kippen bij om het onderwerp defuseren op de Haagse agenda te zetten. Dat bleek een hele lastige klus, want de mogelijkheid om een fusie terug te draaien was niet in de wet opgenomen. Uiteindelijk is het dan toch gelukt de wetswijziging erdoor te krijgen.
In de media is dat indertijd uitgelegd als een wens om kleinschaligheid terug te brengen in de bve-sector, maar daar had deze operatie niets mee te maken. De Rooi Pannen en De Leijgraaf waren toen al relatief kleine instellingen. Hoe dan ook, zonder de inspanningen van Selten c.s. had Wintels nu niet datgene kunnen doen wat kennelijk hard nodig is.
ROC West-Brabant
De combinatie voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs bij Amarantis is overigens minder uniek dan op het eerste gezicht lijkt. ROC West-Brabant bijvoorbeeld is ook het bestuur van middelbare scholen. Zelfs het Stedelijk Gymnasium in Breda valt onder de samenwerkingsstichting ROC West-Brabant. Er zijn geen tekenen dat het conglomoraat in West-Brabant net zoals Amarantis uit zijn voegen barst.
Andere uitzonderlijke combinaties vinden we in Den Bosch waar onder de bestuurlijke paraplu van het (ROC) Koning Willem I College ook een basisschool valt (Jenaplanschool Antonius Abt). En ROC Eindhoven biedt bestuurlijk onderdak aan het Montessori College.
