BLOG | De invoering van de lumpsum in het basis- en voortgezet onderwijs heeft in één opzicht een onbedoeld gunstig effect voor de minister van Onderwijs. Zij of hij kan nu bezuinigen zonder meteen de zwarte Piet toegespeeld te krijgen. We zien het deze dagen gebeuren.
Besturen moeten, om uiteenlopende redenen, de tering naar de nering zetten en doen dat onder meer door grotere klassen te formeren. Tot verdriet van ouders die liefst zo klein mogelijke klassen willen zodat hun kind optimale aandacht krijgt. Besturen proberen ‘hullie in Den Haag’ de schuld te geven, maar de minister wuift de kritiek weg.
Ze verwijst naar de lumpsumfinanciering: bestuurders mogen sinds een aantal jaren zelf bepalen hoe ze hun geld besteden. Grotere klassen? Het is uw eigen keuze! Uit het oogpunt van electoraal gewin is de lumpsum voor een bewindspersoon een geschenk uit de hemel.
Hoe anders was dat in het verleden. Minister Wim Deetman werd begin jaren tachtig geconfronteerd met een begroting die gierend uit de hand liep, in een economie die misschien nog wel beroerder was dan nu. De strenge minister van Financiën Onno Ruding dwong Deetman het snoeimes, of preciezer nog, de hakbijl te hanteren.
Een maatregel die snel resultaat op zou leveren was het verhogen van de leerlingenschaal van 30 naar 32 leerlingen in (toen nog) het kleuter- en lager onderwijs. Maar Deetman vond dit aanvankelijk onaanvaardbaar, het zou talloze banen kosten. Er viel echter niet aan te ontkomen, en dus ging de minister alsnog om. De protesten waren enorm, ouders en leerkrachten liepen te hoop tegen Deetman. Het was klip en klaar dat de minister direct verantwoordelijk was voor de grotere klassen.
Achteraf verdedigde Deetman de impopulaire maatregel overigens met een inhoudelijk argument. Het zou bewezen zijn dat het onderwijs geen schade ondervond van grotere klassen. ‘Ik hou dus pertinent tegen dat de kwaliteit van ons onderwijs door de bezuinigingsoperatie in het geding is.’
Maar het klimaat was de rigoreuze bezuinigingen voor jaren verziekt en dat heeft het onderwijs echt geen goed gedaan.
[Bron: Jubileumboek in het kader van 75 jaar ministerie van Onderwijs, 1993]
► Lees ook Minister: Ik ga niet over de grootte van de groepen
