DEN HAAG | NIEUWS | Update | Gestaag lopen de reacties binnen op het wetsvoorstel om het vak ckv (culturele en kunstrzinnige vorming) in de bovenbouw van havo en vwo af te schaffen.Op 13 november hadden ruim 1900 mensen/organisaties gebruik gemaakt van de mogelijkheid om op internet commentaar te leveren op de plannen. De consultatie sluit 29 november.
Er is vooral onbegrip over de motivering. Door het schrappen van het vak ckv (kcv op het gymnasium) krijgt het cultuuronderwijs een kwaliteitsimpuls. Als die redering klopt dan is het misschien een idee om de vakken Nederlands, Engels en wiskunde op te doeken en de stof te behandelen in andere vakken, zoals ckv. Wie weet staan we dan in no time aan de top van de internationale rankings. Doel bereikt!
Hieronder een bloemlezing van reacties uit de onderwijswereld in Brabant, zoals gepubliceerd op de site van de rijksoverheid. Veel zijn tegen, een enkeling is voor.
Hannah van den Booren (docent ckv en kua St. Janslyceum in Den Bosch):
Schreef een uitvoerige verhandeling. Enkele citaten: ‘CKV heeft, in de ongeveer 15 jaar dat het bestaat, een stevig fundament gelegd onder het kunstonderwijs en een vaste plaats verworven binnen het curriculum van het voortgezet onderwijs. Honderden docenten zetten zich in om leerlingen wegwijs te maken in de ‘onbekende’ wereld van kunst en cultuur.[…] Een wereld waar het gros van de leerlingen nauwelijks iets van weet. ‘Kwalitatief onderwijs richt zich op verschillende aspecten van de aanleg en ontwikkeling van jongeren. De ontwikkeling van jongere tot volwassene die keuzes kan maken vanuit een gefundeerde achtergrond. Die achtergrond wordt onder andere bepaald door ‘ Bildung’, en dat is precies waar ckv over gaat’.
‘Voor de kunstenaars zelf, die buiten de cultuurindustrie werken, betekent dit een tweede doodsteek. Na de eerste bezuinigingen wordt nu het toekomstige publiek klaar gestoomd om kunsten snel te vergeten’.
Astrid Voskuilen (docent ckv en kunstcoördinator Novalis College Eindhoven):
Geachte overheid,
Het wetsvoorstel is vrij tegenstrijdig wanneer u spreekt van een kwaliteitsimpuls voor het cultuuronderwijs en tegelijkertijd het vak ckv af wilt schaffen!
Het onderwijs op kunst en cultuur moet voor ieder kind in het VO een hoofdonderdeel zijn in zijn/haar lesprogramma. Het stimuleert niet alleen het creatieve denken van de leerlingen maar is ook van groot belang voor de algemene ontwikkeling. Het is absurd om van dit vak een keuzevak te maken in het vrije deel. U laat daarmee leerlingen en docenten gruwelijk in de kou staan.
Michel Pijpers (docent, methodenschrijver, columnist uit Berkel-Enschot):
‘Misschien zouden de schrijvers van dit wetsvoorstel zelf ook een cursusje formuleren kunnen volgen. In zo’n alineaatje tel ik toch al snel 4 fouten (blz 10, ze vielen zo op, ik moest wel):
[…]
Samenvattend: Rekenvaardigheid ook voor C&M’ers belangrijk. Wiskunde verplichten is onzin. Ook de vakverenigingen wiskunde zijn overigens tegen. Die snappen hoe het zit.
Vraagjes:
Blijft de cultuurkaart bestaan voor al die vakken die nu cultuur en kunst in hun curriculum moeten integreren? Blijft de bekostiging voor culturele vorming bestaan? Of is dit een bezuiniging: vak weg, uren weg, geld weg?’
Judith Boessen (Docent Fontys Hogeschool voor de Kunsten Tilburg):
‘[…]Een enorme aderlating voor een volledig en volwaardig curriculum. Leerlingen zullen niet langer in staat gesteld worden om kennis te maken met, en zich te verhouden tot, ons rijke culturele erfgoed. Om hun creatieve vermogens te ontdekken en te ontwikkelen. Hoe dienen onderwijsinstellingen innovatieve jonge mensen af te leveren, die in staat zijn om nieuwe impulsen te geven aan onze maatschappij? Een generatie die in staat moet zijn om met authentieke en originele oplossingen te komen, voor de grote problemen waar onze wereld nu voor staat. Deze generatie wordt beroofd van mogelijkheden om dit te kunnen ontwikkelen.’
Gijsbert van de Beek (rector Altena College Sleeuwijk):
‘Afschaffen van ANW en verplichte CKV vind ik een verschraling van het onderwijs. Ik ben het daar dus niet mee eens. De verplichting tot wiskunde in H4 C&M vind ik ook geen goed idee. Leerlingen die wiskunde aankunnen kiezen dat nu echt ook al wel; de enkeling die het niet kiest heeft er zodanig moeite mee dat een verplichting het te kiezen tot niets vruchtbaars leidt. Bovendien, wat moet de inhoud van die wiskunde C worden? Dat kan weinig anders dan wel een heel slap verhaal worden.
J.M.C. van der Kroon (Mollerlyceum Bergen op Zoom):
‘Sinds wanneer is het afschaffen c.q uitkleden van een vak (CKV) een kwaliteitsimpuls? Talloze docenten en instellingen hebben in de afgelopen jaren prachtige activiteiten op touw gezet. Musea en theaters hebben educatieprojecten ontwikkeld. Dat wordt in een klap weggevaagd. Dat is bezuinigen over de ruggen van mensen en dan denken dat die loyaal iets nieuws gaan bedenken zonder budget. In 40 jaar onderwijs heb ik al veel voorbij zien komen, maar in 15 jaar een vak optuigen om het dan in de prullenbak te gooien, had ik echt niet kunnen denken. Treurig, schandalig en een totaal gebrek aan respect en waardering voor de inspanningen van zovelen. Driewerf BAH.
M.A.T. Veldhuis (Noordbrabants Museum in Den Bosch):
‘Hoe kan afschaffing leiden tot een kwaliteitsimpuls? Inderdaad, dat kan niet. Als studenten in het vervolg onderwijs taal en rekenen onvoldoende beheersen lijkt een kwaliteitsimpuls in die vakken meer op zijn plaats.’
H.W. Biemans (Newmancollege in Breda):
‘Uitstekend dat ANW en CKV worden afgeschaft. Het gaat de verdere versnippering in de tweede fase tegen en geeft meer ruimte voor de vakken waar het werkelijk om gaat en die een relevante aansluiting op het vervolgonderwijs c.q. de arbeidsmarkt hebben. Het onderwijs heeft tenslotte ook een economische functie die de laatste 40 jaar in toenemende mate is verdrukt door de prioriteit aan algemeen maatschappelijke vorming en ‘individuele ontplooiing’…met wisselend succes overigens.
Dat de stelselwijziging uitblijft is voor de relatieve rust in het onderwijs weliswaar gunstig maar houdt wel de onvergeeflijke fout in stand dat de havo (opleidend voor beroepsonderwijs) in dezelfde tweede fase blijft als het vwo (wetenschappelijke richting). Liever zou ik een heroriëntatie op mavo/ havo / verkort(mbo) hbo zien. De havoleerling staat naar capaciteiten, persoonskenmerken en gerichtheid op praktijk georiënteerd onderwijs nu eenmaal dichter bij de mavo dan bij het vwo.’
A.R. Seijkens (Rythovius College in Eersel):
‘Het afschaffen van CKV als verplicht vak is de volgende doodsteek voor de creatieve vakken. Dat leerlingen er beter door zouden stromen naar het HBO waag ik te betwijfelen. Een brede algemene kennis van je culturele omgeving biedt meer perspectief op een voldragen leven dan een uurtje meer Nederlands […].
F.J.H.C. Driessen (Montessori College Eindhoven):
‘Ben hier absoluut op tegen. Cultuureducatie wordt hiermee om zeep geholpen. Laat eerst een gedegen onderzoek uitvoeren naar het effect op cultuurbeleving voor en na invoering van het vak CKV.’
Karien Schouten (docent BV/CKV Cultuurprofielschool Theresialyceum te Tilburg):
[…] 1. Behoud van het vak ckv: dat is de beste garantie voor kunst- en cultuuronderwijs voor alle leerlingen.
2: Behoud van het vak ckv en een reële keuze voor een kunstvak op havo: dat biedt de beste garantie voor kwaliteit in onderwijs.
3: Behoud van werkgelegenheid voor gekwalificeerde docenten ckv en kunstvakdocenten: dat is noodzakelijk voor het leren van complexe, hogere denkvaardigheden zoals creatief denken, door leerlingen.
4: Behoud van het vak ckv is noodzakelijk in het kader van haalbare educatieve doelstellingen voor musea en culturele instellingen.
5: Behoud van het vak ckv is belangrijk omdat dit gewenst is door de minister zelf, veel scholen (zoals de cultuurprofielscholen), ouders, leerlingen en politieke partijen.
M.C.J. Groenen (2College Durendael Oisterwijk):
‘Het is enorm zonde als CKV wegvalt. Met de nieuwe examenvoorstellen is het met het van Kunst ook al zeer slecht gesteld. Ik ben bang dat het vak Kunst Algemeen het vak CKV gaat vervangen, en dat CKV vervolgens totaal verdwijnt. Dit betekent een verschraling van het kunstonderwijs, wat ten koste gaat van de algemene ontwikkeling van de leerling. Kunst is niet alleen belangrijk vanwege de kunst op zich, maar biedt leerlingen ook een andere kijk op de wereld en soms ook een uitvlucht uit het theoretische bestaan op havo en vwo. Dat leerlingen slim zijn betekent niet dat je hen alle mogelijkheden tot praktisch onderwijs moet ontnemen. Daarnaast biedt CKV duidelijk reflectieve, observerende opdrachten, wat erg belangrijk is voor leerlingen.’
I.M.P. Tielemans (Pas afgestudeerd docent CKV/Kg/Kua) Beek en Donk:
‘Het vak CKV is van groot belang voor de algemene vorming van leerlingen. Door dit vak kunnen leerlingen kennis en inzicht op doen over kunst en cultuur, in de breedste zin van het woord. Daarnaast wordt creatief denken als een belangrijke vaardigheid beschouwd in de creatieve industrie. Kunstzinnige en culturele vorming stimuleert flexibel en divergent denken. Dit is cruciaal voor creativiteit en stimuleert belangrijke vermogens als inlevingsvermogen en maatschappelijk betrokken denken.[…]’
L. van Wijk (Graaf Engelbert Breda):
‘Uiteraard is dit wetsvoorstel niet op zijn plaats na de jarenlange investeringen op het vlak van kunst- en cultuureducatie binnen het voortgezet onderwijs’.
R.P. Bijma (Strabrecht College Geldrop):
‘Rampzalig. Niet alleen pure afbraak van CKV (want daar gaat het in de praktijk naar toe), maar ook van kunstvakken op havo. Er zijn plenty vervolgopleidingen, het wordt goed gekozen en het heeft een eigen plaats verworven in de school. Zijn ze nou gek geworden!!’
A.W.P.G. van de Laar (Sondervick College Veldhoven):
‘Enorme verarming van het aanbod’
Teun Kuipers (Commanderij College Gemert):
[…] Als Mvr. van Bijsterveldt dus CKV wil afschaffen om zo meer ruimte te bieden aan de kernvakken dan mogen wij er uit van uit gaan dat zij grondig heeft onderzocht dat het verhogen van de resultaten van de vakken Nederlands, Engels en Wiskunde met zekerheid bereikt kan worden door met de leerlingen hier meer uren aan te gaan besteden. (Ik ga er i.i.g. van uit dat dit de basis is van het idee om de uren voor CKV af te schaffen.) Ik vraag mij dan af: is het werkelijk bewezen dat dit idee tot betere resultaten bij de kernvakken gaat leiden of is hier sprake van een trial and error aanpak door Mvr. Van Bijsterveldt? […]
S.M.B. Charpentier (Pius X College Bladel)
‘Ik ben er tegen dat CKV wordt afgeschaft omdat ik sterk van mening ben dat de culturele ontwikkeling van kinderen/jongeren erg belangrijk is. Het ontwikkelen van creativiteit moet gestimuleerd worden, hier kunnen de leerlingen bijzonder veel aan hebben. Of ze nu gaan tekenen, schilderen, dansen of rappen, een uitlaatklep hebben is belangrijk voor mensen. Via een vak als CKV kunnen jonge mensen ontdekken waar hun creatieve talenten liggen en hoe ze zich kunnen ontwikkelen. Cultuur ontdekken buiten de school is daarin net zo belangrijk.
Daarnaast is het voor leerlingen erg fijn om de drukke schooldag met veel theorie af te wisselen met een vaak waarbij ze op een andere manier bezig zijn dan met het leren uit boeken.’
J.J.L. de Waal (SG Tongerlo Gertrudiscollege Roosendaal):
‘Ckv is noodzakelijk voor algemene vorming en benutten creativieit! Dat is zeer belangrijk voor het zogeheten out of the box denken, waardoor Nederlandse creativiteit en ondernemingszin samen kunnen blijven gaan!’
M. Berendsen (Mencia de Mendozalyceum Breda):
‘Ik ben van mening dat het verplichte vak CKV niet moet worden afgeschaft. Ik heb zelf een groot aantal jaren ckv gegeven, d.w.z. vanaf de invoering van het vak tot en met vorig schooljaar, en heb kunnen constateren dat het vak ckv een ideale manier is om leerlingen te laten kennis maken met allerlei vormen van cultuur, precies omdat het vak, althans op mijn school, een mix was van praktijk en theorie. Informatie over theater, dans, film, beeldende kunst, muziek, etc., en dat in combinatie met workshops en bezoek aan museum, theater en bioscoop brengt de leerling in contact met vormen van cultuur die hij/zij anders nooit zou hebben leren kennen’.
M. Migchielsen (Mgr. Frencken College Oosterhout):
‘Het voorstel zou rampzalig zijn voor het kunstonderwijs. Waar is de brede algemene ontwikkeling gebleven? En door wiskunde verplicht te stellen in C&M hebben leerlingen amper ruimte om een kunstvak te kiezen, waardoor kleinere klassen ontstaan en daardoor wellicht niet door kunnen gaan wat ten koste gaat van leerlingen die het wél graag willen kiezen. Niet doen dus!’
Foto boven: Jongeren maken graffiti kunst. Foto onder: Deelnemers aan de cultuurstrijd om de Award van de Orionsscholen
