EINDHOVEN | NIEUWS | Een debat over het belang van de master opgeleide leraar vindt Marcel Wintels, collegevoorzitter van Fontys Hogescholen, zonde van de tijd. “Laat de overheid vijftig of honderd miljoen extra investeren in scholing van de zittende leerkrachten in po, vo en mbo. Daar kunnen we mórgen nog mee beginnen. Waarom doen we dat dan niet?”
De bestuursvoorzitter, die als lid van de HBO-raad de lerarenopleidingen in zijn portefeuille heeft, reageert op een recent verschenen rapport ‘Kiezen voor kw
alitatief sterke leraren’ van de Onderwijsraad. Een van de aanbevelingen is om alle leraren havo en vwo op te leiden tot een masterdiploma. Nu kunnen deze leraren no g met e en bachelordiploma (tweedegraads) in de onderbouw van het voortgezet onderwijs aan de slag. Ook pleit de Onderwijsraad voor meer academisch opgeleide leerkrachten in het basisonderwijs. Volgens de raad is e en upgrading van de lerarenstandaard nodig om de kwaliteit van het onderwijs op een hoger plan te brengen.
Fontys Hogescholen is veruit de grootste lerarenopleider van Nederland. Vorig jaar bedroeg het aantal studenten aan de pabo’s en de lerarenopleidingen bijna 8800. Wintels is het er van harte mee eens dat leraren beter gekwalificeerd worden. Maar hij vreest dat er een eindeloze polemiek ontstaat over de vraag hoe academisch een leraar opgeleid moet zijn.
Investeren op alle niveaus
Wintels: “Laat ik voorop stellen dat het ongelooflijk goed is dat aan de kwaliteitskant van de lerarenopleidingen wordt gewerkt. Daar zijn we al een aantal jaren mee bezig. Want we weten al lang dat de docent het verschil maakt, jaar in jaar uit zijn daar rapporten over verschenen. De docent moet heel goed en inspirerend zijn, daar ligt de sleutel. Dat geldt voor alle niveaus van het onderwijs. Daarom moet daar in geïnvesteerd worden.”
Wintels erkent dat afgelopen vijftien jaar gemiddeld genomen het niveau van de leraar te laag was. Daarom ook is er gewerkt aan de invoering van een kennisbasis en zijn er entreetoetsen gekomen voor de lerarenopleidingen. “Met wat we aan het doen zijn we hard op de goede weg. We kunnen nu doorschieten met de eis dat het allemaal academisch niveau moet zijn. Maar dat is niet de vraag. Het gaat erom: zijn het goede, inspirerende docenten en leerkrachten. Dat is de essentie. En daarom moet je een goede mix hebben van academisch opgeleiden en eerste- en tweedegraads opgeleiden. Het gaat om de samenstelling”.
Geen hekel aan kinderen
Er moet in zijn ogen niet teveel op worden blindgestaard dat een academisch opgeleide docent ook in alle gevallen een goede leraar is. “Het is ook nog zo dat je van kinderen moet houden om les te geven. Dus je kunt wel academisch opgeleid zijn, maar als je een hekel hebben aan kinderen die niet meteen doen wat je zegt, dan ben je een hele slechte leerkracht.” Wintels geeft een voorbeeld uit eigen huis. “Bij Fontys hebben we soms docenten van buiten, die niet eerstegraads zijn noch academisch opgeleid. De studenten lopen er mee weg, de accreditatie is top.”
Als het aan Wintels ligt wordt niet opnieuw de discussie gestart. “Laten we voorbouwen op waar we al mee bezig zijn. Vier jaar geleden hebben we die slag gemaakt. Een verdere upgrading van de niveaus van de pabo’s en lerarenopleidingen. Met aandacht voor rekenen en taal, heel veel kennsivakken. Gun de opleidingen de tijd om daar stug aan door te werken”.
Verplichte bijscholing
De bestuursvoorzitter vindt wel dat er serieus werk gemaakt moet worden van levenslang leren. “Wat ik me afvraag is waarom niet elke leerkracht verplicht is om elk jaar aan bijscholing te doen. Dat is heel gewoon als je bijvoorbeeld accountant, arts of fysiotherapeut bent of in de techniek werkt. Daar kunnen we morgen mee beginnen! Veel docenten willen zich graag professioneel door ontwikkelen. Waarom zouden we daar nog langer mee wachten. Dat heeft meer zin dan weer een discussie over de academisch opgeleide leraar.”
> Ga hier naar een samenvatting van het rapport van de Onderwijsraad
> ‘Lerarenopleidingen maken met kennisbases een inhaalslag’
> Directeur Ans Buys (Fontys): Een leraar is nooit uitgeleerd
Op de website van Fontys reageerde Wilma de Koning, lid van het college van bestuur van Fontys Hogescholen, onder meer als volgt op het rapport van de Onderwijsraad:
“Ik wil beginnen met aan te geven dat volgens mij de onderwijsprogramma’s voor eerste- en tweedegraads leraren, en leerkrachten basisonderwijs op dit moment van hoog niveau zijn. Sterker nog ik durf de stelling aan dat de kwaliteit van die opleidingen nog nooit zo hoog is geweest als vandaag de dag. Er is echter een verschil tussen de wat ik maar even noem ‘geleverde kwaliteit’ en ‘beleefde kwaliteit’ van de leraar (eerste- en tweedegraads leraren en leerkrachten basisscholen). We hebben als educatieve sector een behoorlijke opdracht om de ‘geleverde kwaliteit’ van de leraar te laten aansluiten bij de ‘beleefde kwaliteit’. Anders geformuleerd: we staan voor de enorme uitdaging om het imago van de leraar te verbeteren.”
“En dat bereiken we vooral door verder te gaan op de ingeslagen weg. Het rapport zorgde bij mij dan ook voor veel herkenning, vooral als je kijkt naar de Fontys HRM nota en de professionaliseringsambitie die wij als Fontys hebben. Denk daarbij aan de Masterscholing docenten, verplichte Basis Kwalificatie Onderwijs (BKO) voor nieuwe docenten, Medior Kwalificatie Onderwijs (MKO) die in ontwikkling is en de Senior Kwalificatie Onderwijs (SKO). Maar ook de scholing die op dit moment wordt aangeboden en ontwikkeld op de thema’s didactiek/toetsing, mediawijsheid en onderzoek, de plannen voor een introductie programma voor de nieuwe docent en de ruime aandacht voor goede feedback in de HRM nota. Het advies van de onderwijsraad sluit op vele punten naadloos aan bij de plannen van Fontys met betrekking tot de professionalisering van onze docenten.”
