COLUMN | Onderwijsjournaliste Anja Vink liep een jaar lang mee op vmboschool Gijsbert Karel van Hogendorp in de Rotterdamse wijk Delfshaven. Het is geen opbeurend verhaal, want het gaat niet goed met de school en voor veel leerlingen is het perspectief niet echt geweldig.
Anja Vink schetst gedetailleerd hoe het er op deze school aan toegaat. Hoe leraren worstelen met het onderwijs aan deze leerlingen, die in veel opzichten tekortkomen. Met veel geduld en toewijding laten gepassioneerde leraren hun pupillen kleine stappen voorwaarts maken in de hoop dat ze de eindstreep halen. Dankzij de toegankelijke schrijfstijl van Vink heb je als lezer het gevoel dat je zelf in die klas zit. Wie interesse heeft in het onderwijs moet dit boek zeker gaan lezen.
Het is bijzonder dat het GKH aan dit project heeft willen meewerken. Er zijn niet veel scholen die journalisten in de keuken laten kijken; ze zijn bang voor negatieve publiciteit. Als redacteur onderwijs bij het Brabants Dagblad heb ik in 2005 samen met een collega een aantal weken meegelopen op een vergelijkbare school in Tilburg. Een beroepsgericht vmbo met veel lwoo-leerlingen en veel maatschappelijke problematiek binnen de schoolmuren.
Niet alle docenten waren enthousiast over onze komst, journalisten waren voor hen toch vooral sensatiezoekers. Maar we konden ze overtuigen van onze oprechte bedoeling om een eerlijk portret te schetsen van de school.
Zonder enige beperking – behalve waar de privacy in het geding was – mochten we meelopen en met iedereen praten. Het resultaat was kennelijk ook naar tevredenheid van de school, want die bundelde de artikelenserie later tot een boekje.
Personeel op andere scholen verklaarde de collega’s van de vmboschool voor gek: je maakt je met zoveel openheid erg kwetsbaar. Daar hadden ze niet helemaal ongelijk in. Vooral ook omdat andere scholen hun vervelende incidenten vaak uit de publiciteit wisten te houden. (De sociale media stonden toen nog in de kinderschoenen). In mijn ogen zijn die vmboschool in Tilburg en het Rotterdamse GKH dapper, ze hebben hun nek uitgestoken. En dat zeg ik niet alleen omdat je als journalist op die manier een mooie productie kunt maken.
Door hun openheid krijgen wij buitenstaanders een beeld van de moeilijke omstandigheden waaronder docenten op dit type scholen hun werk moeten doen. Dat leidt doorgaans niet tot brede maatschappelijke waardering, ‘de’ samenleving ziet er eerder een bevestiging van een vooroordeel in. Maar wellicht opent publicteit de ogen van beleidsmakers. Dat ze deze scholen niet moeten laten aanmodderen. Zoals Anja Vink het zegt: we moeten om deze scholen heen gaan staan.
[Deze column is ook geplaatst op DidactiefOnline]
