TILBURG | NIEUWS | Passend onderwijs gaat het onderwijs kantelen. Het maakt een einde aan het leerklasjaarstofsysteem en biedt ruimte voor onderwijs dat is toegesneden op de individuele leerling. Dat is de stellige overtuiging van Theo van Rijzewijk, directeur van Plein 013, het samenwerkingsverband primair onderwijs in Tilburg en omgeving.
Maar het succes staat of valt met de inzet van de leerkrachten op de werkvloer. Na een ‘bestuurlijke drukte van negen jaar’ over de invoering van passend onderwijs komt het nu aan op de professionals in de school, aldus Van Rijzewijk op een studiedag van ruim tweehonderd leerkrachten van het bestuur SKOTZO in Tilburg. Wat niet helpt zijn spookverhalen die de ronde doen over wat de gevolgen zijn van passend onderwijs. Bijvoorbeeld dat de scholen vanaf 1 augustus overspoeld worden met leerlingen die veel zorg en aandacht nodig hebben.
• Theo van Rijzewijk, directeur van samenwerkingsverband Plein 013.
Om enkele mythes te ontkrachten zette Van Rijzewijk wat feiten op een rijtje. In het werkgebied van Plein 013 staan 81 basisscholen, 4 sbo-scholen en 5 so-scholen. Samen goed voor 24.000 leerlingen. Van die leerlingen zitten er welgeteld 481 op een school voor speciaal onderwijs. Zelfs als al die so-leerlingen in het kader van passend naar een gewone basisschool zouden gaan – wat niet het geval is – dan zou het per school nog maar om een beperkt aantal gaan. “Ik wil de zorgen die er zijn niet bagatelliseren, maar we moeten ook geen spookbeelden oproepen.”
De directeur van Plein 013 leek met deze feiten de zaal wel te overtuigen, maar zijn stelling dat passend onderwijs géén bezuinigingsmaatregel is van de overheid, stuitte bij de leerkrachten wel op scepsis. Het Tilburgse samenwerkingsverband zit financieel wel wat in een lastiger positie omdat er in deze regio relatief veel leerlingen naar het sbo en het so gaan.
Leerkrachten hebben zelf de sleutel in handen als het gaat om de uitvoering van passend onderwijs, benadrukte Van Rijzewijk. Ze bepalen het onderwijsaanbod voor alle leerlingen. Het huidige systeem voldoet niet meer en moet daarom op de schop. Leerlingen raken nu nog tussen wal en schip en dat leidt soms tot hele schrijnende situaties. Er is veel bueracratie, bijvoorbeeld als het gaat om het indiceren van leerlingen die extra hulp en begeleiding nodig hebben. Die worden door een commissie langs een lange meetlat gelegd met criteria, en die geeft uiteindelijk een stempel.
Handelingsbekwaam
Maar straks hebben leerkrachten – of beter het schoolteam – dat zelf in handen. Zij bepalen met hun expertise welk leerarrangement bij een leerling past. Sommige leerkrachten vinden dat eng, schetste Van Rijzewijk. “Dan vragen ze toch weer: geef ons criteria. Maar jullie maken dat zelf uit. Je kunt ook niet meer zeggen tegen ouders dat je handelingsverlegen bent. Als dat zo is, zorg er dan voor dat je handelingsbekwaam wordt.” Volgens Van Rijzewijk biedt passend onderwijs een uitgelezen kans aan de professionals om weer meer zeggenschap te krijgen over hun eigen vak.
Ook Ad Graumans, bovenschools directeur van SKOTZO, ziet met passend onderwijs vooral kansen. “Eindelijk komt het kind écht centraal te staan. Dat werd in het verleden ook vaak gezegd, maar dat was altijd een plat statement.” Graumans begrijpt dat er zorgen leven, en hij wil niet verhullen dat het een moeilijke operatie is. “Maar onmogelijk? Nee. En we staan er als scholen van SKOTZO niet alleen voor, we werken met andere collega ’s samen in Plein 013.”
• Tijdens de studiedag van SKOTZO kregen de leerkrachten ook workshops aangeboden. Sabine Donders en Nicole van Rijsbergen van Media Eigenwijs maakten leerkrachten wegwijs in de vele mogelijkheden van het gebruik van een tablet (i.c. iPad) bij het onderwijs in de klas.
