TILBURG | NIEUWS | ‘Script!’ is de naam van het nieuwe digitale platform waar (onderzoeks)kennis over de onderwijspraktijk in het voortgezet onderwijs gedeeld kan worden. Het is een initiatief van de vereniging Ons Middelbaar Onderwijs in samenwerking met enkele lerarenopleidingen zoals Fontys. Het initiatief is dinsdag 27 mei in Tilburg gelanceerd.
Door Emmanuel Naaijkens
_______________________
Jacqueline Landa, docente aan het Pleincollege in Nuenen, heeft onderzoek gedaan naar het gebruik van serious games in de reken/wiskundelessen voor haar leerlingen op het vmbo. De veronderstelling was dat de inzet van games de resultaten van de leerlingen zou verbeteren. De uitkomst was op het eerste gezicht teleurstellend. Er was nauwelijks een effect zichtbaar. Wel stelde ze vast dat leerlingen door de afwisseling in werkvormen (ict en ‘traditioneel’), meer plezier in het rekenen kregen.
Is de kennis die dit onderzoek heeft opgeleverd daarom van weinig waarde? Zeker niet, is de stelling van Eugène Bernard (Bestuursvoorzitter van OMO) want ook informatie over wat niet werkt, of anders werkt dan verondersteld, kan bijdragen aan de verbetering van het onderwijs. En dient daarom ter beschikking te komen van alle collega’s van Landa in het onderwijs. Om het delen van kennis te bevorderen heeft OMO het initiatief genomen tot de oprichting van een digitaal platform met de naam ‘Script!’. In samenwerking met enkele lerarenopleidingen.* Docenten, studenten, opleiders en wetenschappers kunnen daar de resultaten publiceren van hun onderzoek naar de vo- onderwijspraktijk van alledag. Met die kennis kunnen anderen hun voordeel doen. En bovendien is Script! een podium voor debat.
Het initiatief past in de verdere professionalisering van de leraar, aldus Bernard tijdens de presentatie in Tilburg. Voor OMO is dat al sinds 2009 een speerpunt in het beleid, want de rol van de leraar is cruciaal in het leerproces. Binnen OMO bestaan verschillende academische opleidingsscholen, maar het streven is dat alle scholen onder dit bestuur zich daar in de nabije toekomst op gaan toeleggen. Want onderzoek in de dagelijkse praktijk draagt ertoe toe bij dat de kwaliteit van het onderwijs verder omhoog gaat. Waarbij het overigens niet de bedoeling is, benadrukte Bernard, om ‘universiteitje te gaan spelen’. Het onderzoek richt zich op toepassingen in de praktijk.
• Eugène Bernard, bestuursvoorzitter van OMO, tijdens de lancering van het digitale platform Script!.
Een probleem is dat de opgedane kennis onvoldoende zijn weg vindt naar de docenten in de klas. Het blijft min of meer hangen binnen die school waar het onderzoek is uitgevoerd. En publicaties in vakbladen worden ook door maar een beperkt onderwijspubliek gelezen. Script! wil de kennis ontsluiten voor iedereen die in het onderwijs werkzaam is, dus niet alleen op OMO-scholen. Het is een openbaar platform, en iedereen kan artikelen ter publicatie aanbieden aan de redactie.
Tijdens de lancering gaven negen onderzoekers in zogeheten Script! Talks een indruk van wat het nieuwe platform te bieden heeft. Volgens de formule van de bekende TED Talks kregen ze acht minuten de tijd om voor de camera hun verhaal te houden. De Script! Talks zijn binnenkort ook op de site te zien.
Een overzicht van de Talks:
– Miranda Timmermans, die twee jaar geleden een proefschrift schreef over de (academische) opleidingsschool, belichtte de rol van de opleiders/begeleiders van aankomende leerkrachten. De middelbare school is bij uitstek een plek om jonge docenten het vak te leren, want het is een rijke leeromgeving. Maar dat blijkt nog lang niet in alle gevallen optimaal benut te worden. Haar advies: opleiders moeten veel meer met elkaar het gesprek aangaan.
– Ramon Groenendijk is docent Nederlands aan het Zwijsen College. Hij doet promotie-onderzoek naar hoe het literatuuronderwijs voor leerlingen echt betekenisvol kan zijn. Het lezen van een boek is interpreteren, maar in volgens de huidige maatstaven is er in het literatuuronderwijs geen ruimte voor de leerling om dat individueel in te vullen. Het ‘systeem’ bepaalt welke interpretatie juist is of niet. Volgens Groenendijk maakt elke lezer zijn eigen interpretatie. Met zijn onderzoek wil hij nagaan hoe het literatuuronderwijs interactiever kan.
– Fred Huijboom (oud-rector d’Oultremont College Drunen) en Pierre Meeuwen (oud-rector Moller College Waalwijk) zijn alles behalve pensionado’s die het rustig aandoen. Zij doen promotie-onderzoek naar de inbreng die docenten kunnen hebben bij verbetering en vernieuwing van het onderwijs. Die inbreng is nu doorgaans niet groot. Hun idee is dat de oprichting van Professionele Leergemeenschappen (PLG) binnen scholen, waarin docenten samen onderzoek doen, de betrokkenheid van docenten kunnen vergroten.
– Ruurd Taconis (Eindhoven School of Education) en Jos Hulsker (OMO) schetsten welke factoren cruciaal zijn om een samenwerking tussen lerarenopleiding en middelbare school te doen slagen. Strekking: beide partijen moeten er zichtbaar voordeel bij hebben. Jos Hulsker is overigens de bedenker van Script!.
– Jeroen Imants (Lector Onderwijskundig leiderschap Saxion) belichtte de moeizame omgang van het onderwijs met kritiek. In de wereld van de wetenschap is kritiek de pijler van het onderzoek, maar in het onderwijs is kritiek beladen en zet het mensen in de verdediging. Een buitenstaander die kritisch is over het onderwijs krijgt te horen: ‘Heb jezelf wel eens voor de klas gestaan’. Maar kritiek is om van te leren, en dat kan bijvoorbeeld door docenten bij elkaar in de klas te laten kijken.
– Quinta Kools (Lector professionalisering van leraren en lerarenopleiders Fontys) zette uiteen dat er niet alleen het formele leren is, maar dat mensen ook informeel heel veel leraren. Maar men is zich daar niet of nauwelijks van bewust. Zij pleit er voor om dat onbewuste leren (c.q. professionaliseren) zichtbaar te maken. En dat kan heel simpel door gedurende drie weken in een logboek bij te houden wat je per dag leert. Een experiment in haar eigen omgeving leverde verbluffende ervaringen op.
Overigens, Jacqueline Landa die het gebruik van serious games in rekenlessen heeft onderzocht, laat het er niet bij zitten na de min of meer teleurstellende resultaten van haar onderzoek. Door het onderzoek flink op te schalen en er andere scholen bij te betrekken hoopt ze meer inzicht te krijgen in het effect van games.
*) Het gaat om de lerarenopleiding van Rotterdam, de Universiteit van Tilburg, Fontys Hogescholen, Radboud Universiteit, HAN en de Eindhoven School of Education. Getracht wordt om ook de lerarenopleiding van Utrecht er bij te betrekken.
> Ga hier naar de site van Script!
