Beroep: onderwijs | Aflevering 5.27
COLUMN | Je begon je carrière op de kleuterschool, bij de kleuterjuffen (die waren allemaal mooi). Daarna, van kleuter kind geworden, ging je naar de ‘grote school’, die officieel Lagere School heette. Werd bemand door onderwijzers en geleid door de hoofdonderwijzer, ook wel ‘Hoofd der School’ geheten.
De middelbare school! Leerlingen waren we en zo noemden we ons ook: de leerlingenraad. De baas op school heette rector als je op het gymnasium zat en directeur als het de HBS was. Les kreeg je van leraren en een enkele (Franse of teken-) juf.
Als je je diploma haalde kon je naar het hoger beroepsonderwijs (met de HBS) of de universiteit (met het gym). Student was je dan. En les kreeg je van docenten of professoren. (Ik ging met mijn HBS-diploma toch naar de universiteit, dat kon toen pas sinds dat jaar. De decaan legde ons tijdens de introductie geduldig uit dat kennis van het latijn geen ‘conditio sine qua non’ meer was en keek verbaasd de zaal in toen we daar heel hard om moesten lachen.)
En nu, nu heten mijn mbo’ers ook ‘student’. Ha. Ik moet nog steeds grinniken als ik het ergens zie staan; student metselen. Student timmeren. Deeltijdstudent kappen. Het moet niet gekker worden, luidt de modieuze verzuchting – maar dan wordt het toch nog gekker en daar doe je niets aan.
Gelukkig sta ik niet alleen in mijn glimlachende verwondering over die benaming: in de nrc van vorige week stond een ingezonden stuk waarin Rob Zeldenrust protesteerde tegen de woordkeuze van de krant de dag tevoren: ‘student’ voor mbo’ers. Dat is toch gotspé!
Ja. Inderdaad. Goed gezegd: gotspé. Weliswaar officieel verplichte gotspé, maar daarom niet minder: gotspé. Het miskent ook het eigen karakter van een beroepsopleiding. Je studeert niet voor een beroep, je wordt erin opgeleid door iemand die het vak al beheerst. Veel training, veel vaardigheden opdoen in de praktijk. Een beroepsopleiding is geen afgeleide van een studie, een soort eenvoudige variant ervan. Het is principieel iets anders. Een beroep leer je niet uit boeken maar door het te doen.
> Vorige aflevering Generatieboks
