ACHTERGROND | De Brabantse scholier heeft mazzel dat hij, of vaker nog een zij, in deze provincie geboren is. Na het behalen van zijn diploma mbo, havo of vwo hebben de jongens en meiden een zeer ruime keus aan vervolgopleidingen aan hogeschool of universiteit en dat op een aanvaardbare reisafstand.
Maar belangrijker nog is dat de aanstaande student zich niet al te grote zorgen hoeft te maken over de kwaliteit, dat wil zeggen, op instellingsniveau. Vorige week publiceerde Elsevier zijn jaarlijkse overzicht van de prestaties van het het hoger onderwijs in Nederland. En daaruit blijkt dat de Brabantse hogescholen en universiteiten – groot en klein – in de kopgroep zitten.
Weliswaar is deze beoordeling gebaseerd op de mening van de studenten (en bij de universiteiten tevens op de mening van hoogleraren en hoofddocenten), en zegt dat maar ten dele iets over de kwaliteit zoals die in de visitaties wordt vastgesteld, toch is dat een bevestiging dat in deze provincie goed werk wordt geleverd. Temeer omdat ook in voorgaande jaren goed gescoord werd, het is dus geen toevalstreffer.
Kanttekeningen
Dat laat onverlet dat er kanttekeningen bij deze mooie lijst gemaakt kunnen worden. Een instelling als zodanig kan dan wel goed scoren, dat geldt niet perse voor alle individuele opleidingen. Het is dus raadzaam voor de scholier die een studie zoekt de reeksen tabelletjes van het onderzoek van Elsevier door te nemen.
De tweede kanttekening betreft de positie van Fontys Hogescholen, op een (gedeelde) zevende plek in de lijst waar concullega Avans fier op de eerste plaats staat. Drie jaar geleden kondigde Fontys, toen nog onder de vorige raad van bestuur, aan dat de hogeschool in 2010 aansluiting bij de Nederlandse top zou moeten vinden.
Ambitie
De nieuwe bestuursvoorzitter Marcel Wintels, ruim twee jaar geleden aangetreden, zag al gauw dat die ambitie onhaalbaar was. Hij stelde vast dat het fundament, het primaire proces, niet op orde was en dat daar alle kaarten op gezet moesten worden. Wintels c.s. gingen flink saneren, voor de zoveelste keer sinds de oprichting van Fontys in de jaren negentig, maar nu met als doel om de kwaliteit van de basis te verstevigen.
Volgens Wintels zijn de resultaten van die ingrepen al zichtbaar, wat zich onder meer vertaalt in hogere tevredenheidscijfers van studenten en docenten. Maar het gat met de landelijke kopgroep is, om in Wintels’ wielertermen te spreken, nog niet zichtbaar dichtgereden. Wellicht heeft dat te maken met het feit dat de door Elsevier gebruikte gegevens achterlopen bij de actualiteit.
De lijst van Elsevier, maar ook van andere onderzoeken, laat zien dat de grootschaligheid van een hogeschool of universiteit op zichzelf geen verklaring is voor achterblijvende scores. Avans Hogeschool is met dik 22.000 studenten immers geen kleintje en slaagt er desalniettemin in om kwaliteit te leveren.
Kleinschalig
En hoewel Fontys met pakweg 38.000 studenten een flinke maat groter is, moet het toch mogelijk zijn om, binnen de context van een grote hogeschool, het onderwijs (relatief) kleinschalig te organiseren. Die draai heeft Fontys ook gemaakt, maar dat heeft zich dus nog niet vertaald in een toppositie. Het realiseren van de aansluiting bij de subtop is op zich al een vooruitgang.
Maar de volgende ranking komt er al weer aan, die van de Keuzegids. Half november komen de resultaten over de hogescholen naar buiten, begin december over de universiteiten. Dan zal moeten blijken of de prestaties van het hoger onderwijs in Brabant inderdaad stevig verankerd zijn in de gele Brabantse zandgrond.
> Lees hier over de resultaten van de hogescholen en universiteiten.
